Praca to najprościej mówiąc celowe wykonywanie czynności w zamian za możliwość zaspokojenia potrzeb. Ta możliwość zaspokojenia potrzeb to w tym wypadku pieniądze. Są jednak różne rodzaje pracy oraz różne zasady w obrębie każdej z nich.Poniżej znajdziecie charakterystyki dwóch najczęściej występujących umów – umowy o pracę i na zlecenie.
Umowa o pracę
Jest to najczęstszy rodzaj umowy. Jest mocno zdefiniowany, przez co warunki pracy dla pracownika są jasne i przejrzyste. Charakteryzuje się koniecznością sporządzenia umowy na piśmie, określeniem miejsca i czasu wykonywania pracy jak również określonymi zadaniami. Pracę należy w tym wypadku wykonywać wyłącznie osobiście,. Co więcej, umowa takie określa kwotę wynagrodzenia jak i często możliwe premie. Pracownik za to musi koniecznie podporządkować się pracodawcy co do sposobów wykonywania zadań służbowych. Pracownikowi przysługuje ustawowy urlop. Wynosi on:
1. 20 dni – dla stażu pracy mniejszego niż 10 lat
2. 26 dni – dla stażu pracy większego niż 10 lat
Dni urlopowe są „przyznawane” każdego kolejnego miesiąca. Z każdym więc miesiącem pracownikowi przybywa 1/12 rocznej puli dni urlopowych. Oznacza to, że pracownik z 8-letnim stażem pracy po każdym miesiącu zyska 1/12 z 20 dni, czyli ok. 1,67 dnia urlopu do wykorzystania. Można jednak brać jedynie ( najczęściej ) pełne dni urlopowe, więc z przyznanego 1,67 dnia urlopowego z poprzedniego miesiąca, pracownik może wykorzystać tylko jeden dzień w aktualnym miesiącu.
Ile nadgodzin w roku?
Limit to 150 godzin na jednego pracownika w ciągu roku. Pracownik musi się nadgodzinom podporządkować, ale pracodawca może te nadgodziny zarządzić jedynie w szczególnych okolicznościach, takich jak:
1. zagrożenie życia, zdrowia, mienia itd
2. szczególne potrzeby pracodawcy, które były niemożliwe do wcześniejszego przewidzenia
W innym wypadkach, prawo chroni pracownika i pracownik może dochodzić swoich praw.
Możliwość rozwiązania umowy jest ściśle określona w umowie, zależna od rodzaju pracy, czasu zatrudnienia jak i polityki przedsiębiorstwa. Nie zawsze zasady te są w tym wypadku sprzyjające dla pracownika.
Umowa na zlecenie
Można by wręcz rzecz, że prawnie umowa na zlecenie jest przeciwieństwem umowy o pracę. Było by to jednak kłamstwem. Tak naprawdę różnica polega na tym, że w umowie o pracę wszystko jest ściśle określone. W umowie na zlecenie praktycznie nic nie nie musi być zdefiniowane. Nie potrzeba tutaj nawet pisemnej umowy. Zgodnie z prawem zlecone zadanie może być wykonywane przez osobę trzecią, nie ma określonego czasu i miejsca wykonywania zlecenia.
Często jedna umowy na zlecenie mają formę zbliżoną do umowy o pracę. Dlaczego? Ponieważ forma prawna umowy na zlecenie jest w istocie formą bardzo plastyczną. Pracodawca może zachować formę klasyczną, które zobowiązuje pracownika tylko i wyłącznie do wykonania zadania i „dostarczenia” efektu. Często jednak określa on jednak również sposób, miejsce i czas wykonywania. Może on określić również czas wypowiedzenia czy zastrzec, aby praca była wykonywana wyłącznie osobiście. Najczęściej jednak nie znajdziemy w takiej umowie płatnego urlopu, chociażby zdrowotnego. Z drugiej strony, podobnie jak w przypadku umowy o pracę, zleceniodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne warunki pracy. Obowiązuje go też minimalna stawka godzinowa, która w 2018 roku wynosi: 13,70 zł brutto na godzinę.
Dla zleceniodawcy jest to korzystna forma, gdyż nie musi on odprowadzać składek chorobowych zleceniobiorcy, a w przypadku studentów do 26 roku życia – nie ma w ogóle obowiązku zgłoszenia go do ZUSu.
